Open brief aan Gertjan Beens, voorzitter NVAB
Beste Gertjan,
Met veel belangstelling heb ik je column “Taakdelegatie: regel het goed!” in Medisch Contact gelezen.
Uit je column leid ik af dat de NVAB een positieve, maar voorzichtige opstelling ten opzichte van taakdelegatie heeft en dat verheugt mij. Gezien de recente update van jullie standpunt Taakdelegatie en de centrale rol in het opstellen van een Werkwijzer Taakdelegatie had ik niets anders verwacht.
Je oproep om taakdelegatie goed te regelen herken en ondersteun ik. De in het ‘Standpunt delegatie van taken door de bedrijfsarts’ (NVAB, 2018) beschreven voorwaarden, of eigenlijk vereisten zoals jullie ze noemen, zijn duidelijk. Tegelijkertijd heeft de NVAB er voor gekozen niet te beschrijven hoe deze vereisten moeten worden geborgd. Hiermee wordt ruimte voor maatwerk gelaten; ik neem aan dat dat een bewuste keuze is. Helaas zie je in de markt dat deze ruimte er toe kan leiden dat de praktische invulling onvoldoende rekening houdt met het kader van de vereisten. Gelukkig merk ik dat er een enorme belangstelling is voor ‘best practice’ en praktische tips. Ik hoop dan ook van harte dat de ‘Werkwijzer Taakdelegatie’ bedrijfsartsen en arbodiensten meer handvatten zal gaan geven!
In deze brief wil ik even stil staan bij de afsluiting van je column:
“De NVAB benadrukt dat de individuele bedrijfsarts zelf beslist of hij taken wil delegeren. Zolang niet duidelijk is wat de effecten van taakdelegatie zijn op de kwaliteit van geleverde zorg en de aantrekkelijkheid van ons vak, zijn we voor- noch tegenstander van taakdelegatie.”
Wat betreft de aantrekkelijkheid van het vak van bedrijfsarts, beleving is uiteraard heel persoonlijk. Ik kom bedrijfsartsen tegen die het heerlijk vinden om naast hun sociaal-medische taken met een team van andere professionals aan de slag te gaan en deze te coachen, begeleiden en waar nodig te controleren. Maar er zijn ook bedrijfsartsen die daar niets mee hebben. Omdat het bij taakdelegatie om samenwerking gaat, geloof ik niet dat dit als ‘moetje’ gaat werken. Taakdelegatie start bij de bedrijfsarts en is en blijft altijd een persoonlijke keuze. Daar waar de arbodienst kiest voor taakdelegatie en deze vervolgens ‘oplegt’ aan bedrijfsartsen, zie ik dat de samenwerking zelden goed van de grond komt.
Wat betreft kwaliteit en taakdelegatie las ik toevallig op dezelfde dag als je column een interessant rapport; het in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport geschreven: “De financiële effecten van taakherschikking”. Natuurlijk zijn taakdelegatie en taakherschikking niet hetzelfde, maar het gaat in beide situaties om de verschuiving van taken naar andere professionals. Er zijn genoeg parallellen om in dit rapport te duiken!
Bij het lezen moest ik gelijk aan jou denken. In tegenstelling tot de titel van het rapport wordt er namelijk niet alleen aandacht besteed aan kosten, maar ook aan kwaliteit. Op pagina 36-37 trof ik de volgende conclusie:
“In dit onderzoek is wederom aangetoond dat taakherschikking een belangrijke bijdrage levert aan de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg: met taakherschikking kan meer en betere zorg worden geleverd zonder dat dit leidt tot verhoging van zorgconsumptie.”
Nou speelt ‘zorgconsumptie’ minder een rol in de bedrijfsgezondheidszorg, maar ‘meer en betere zorg’ klinken als muziek in de oren.
Daarnaast wordt in het rapport meerdere keren genoemd dat taakdelegatie bijdraagt aan toegankelijkheid van de zorg en patiëntervaring. Zo kan taakdelegatie er voor zorgen dat er een laagdrempelig aanspreekpunt is voor patiënten bij problemen; dat geldt in de bedrijfsgezondheidszorg natuurlijk ook voor de werknemer. De druk op de agenda van bedrijfsartsen gaat immers ten kosten van hun bereikbaarheid.
Uit het rapport blijkt verder dat 'de effecten op financiën groter zijn bij weldoordacht beleid dan bij een meer toevallige of organische introductie'. Ik vermoed zelf heel sterk dat dit ook geldt voor kwaliteit en effectiviteit en kom daarmee terug op de titel van je column: Taakdelegatie: regel het goed!
Gertjan, ik hoop dat je je laat inspireren door de gevonden resultaten in de ziekenhuiszorg. Het wachten is op een dergelijk onderzoek in de bedrijfsgezondheidszorg. Ik ben er van overtuigd dat bij arbodienstverleners die taakdelegatie goed hebben ingericht vergelijkbare resultaten zullen worden gevonden!
Vriendelijke groet,
Jurgen van der Baan